 |
|
|
|
ARTYKUŁY Elektrotechnika Procesy normalizacyjne w zakresie samoczynnego wyłączenia zasilania w sieci TT |
|
Analizując procesy normalizacyjne w zakresie ochrony przeciwporażeniowej w sieci TT, zauważa się zmiany stosowanego nazewnictwa. W aktach prawnych [1] oraz [2] obowiązującą nazwą samoczynnego wyłączenia zasilania w sieci TT, było uziemienie ochronne. Dopiero norma z 1992 r. [3] wprowadziła obecnie obowiązującą nazwę. Ponadto w przepisach [1] nie były stosowane jeszcze nazwy określające typy sieci, w których można stosować dany środek ochrony dodatkowej. Obecnie stosowana nazwa sieci TT wprowadzona została w przepisach z 1990 r. [2], chociaż już od kilku lat była ona stosowana w literaturze fachowej [10].
W aktach prawnych [2-A] dla sieci TT obowiązujący jest warunek skuteczności ochrony:
RA · Ia ≤ UL (1)
gdzie:
RA - rezystancja uziemienia części przewodzących dostępnych [2], suma rezystancji uziemienia uziomu ochronnego i przewodu ochronnego części przewodzących dostępnych [3,4],
Ia - prąd powodujący samoczynne zadziałanie urządzenia zabezpieczającego w wymaganym czasie (tab.),
UL - napięcie dotykowe bezpieczne [2] (w normach [3, 4] wartość napięcia przyjęto UL = 50 V).
W zarządzeniu z 1968 r. [1] warunek (1) jest zmodyfikowany. Wyznacznikiem spełnienia warunku jest zapewnienie minimalnej wartości rezystancji (oporu czynnego) uziemienia ochronnego, a wartość napięcia bezpiecznego, koniecznego do wyznaczenia tej wartości wynosi Ud = 65 V. Warunkiem sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej zgodnie z zależnością (1) w instalacjach wybudowanych przed rokiem 1990, jest pewność, że uziemienie robocze sieci R nie jest tym samym uziomem, do którego przyłączone jest uziemienie ochronne RA. Jeżeli uziemienie ochronne RA jest przyłączone do tego samego uziomu co uziemienie robocze sieci Rb, to skuteczność ochrony przeciwporażeniowej sprawdzamy zgodnie z zależnością:
Z = Uf / Iw (2)
gdzie:
Z - impedancja pętli zwarciowej,
Uf - napięcie znamionowe sieci względem ziemi,
Iw - prąd powodujący dostatecznie szybkie zadziałanie urządzenia zabezpieczającego [1] (pojęcie „dostatecznie szybkie wyłączenie” nie zostało wyjaśnione w przepisach).
Warunek (1) obowiązywał w [2-4] zarówno w przypadku zastosowania jako zabezpieczenia urządzenia ochronnego różnicowoprądowego, jak i urządzenia ochronnego przetężeniowego.
Dopiero norma [5] dla sieci TT wprowadza oddzielne warunki skuteczności ochrony przeciwporażeniowej, w zależności od zastosowanych w instalacji urządzeń ochronnych. W przypadku zastosowania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych w sieci TT, wprowadzono warunek skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w postaci:
RA · IΔn ≤ 50V (3)
gdzie:
RA - suma rezystancji uziemienia uziomu ochronnego i przewodu ochronnego części przewodzących dostępnych,
IΔn- znamionowy różnicowy prąd zadziałania urządzenia ochronnego różnicowoprądowego [5].
Tab. Maksymalne czasy wyłączania w sieci typu TT w końcowych obwodach instalacji elektrycznej [8]:
Akty prawne | Napięcia | 50 V < U0 ≤ 120V | 120V < U0 ≤ 230V | 230V < U0 ≤ 400V | U0 > 400V | ||||
Uwagi | a.c. | d.c. | a.c. | d.c. | a.c. | d.c. | a.c. | d.c. | |
| [1] | przepisy podają tylko krotności prądów powodujących dostatecznie szybkie 2) wyłączenie zasilania | ||||||||
| [2] | warunki środowiskowe 1 TN i TT 1) | 0,8 s - 120 V | 0,4 s - 235 V | 0,2 s - 400 V | 0,1 s - 580 V | ||||
| warunki środowiskowe 2 TN i TT 1) | 0,4 s - 120 V | 0,2 s - 230 V | 0,1 s - 400 V | 0,1 s - 580 V | |||||
| [3-4] | sieć TT | jeżeli urządzeniem ochronnym jest urządzenie o zależnej charakterystyce czasowo-prądowej, prąd Ia powinien być prądem zapewniającym samoczynne zadziałanie w czasie nie dłuższym niż 5s. Dla urządzenia z działaniem natychmiastowym prądIa powinien być minimalnym prądem zapewniającym bezzwłoczne wyłączenie | |||||||
| [5] | sieć TT | 0,3 s | 5 s | 0,2 s | 0,4 s | 0,07 s | 0,2 s | 0,04 s | 0,1 s |
| sieć TT3) | 0,8 s | 5 s | 0,4 s | 5 s | 0,2 s | 0,4 s | 0,1 s | 0,1 s | |
1) Warunki środowiskowe 1 i 2 odpowiednio, gdy rezystancja ciała ludzkiego w stosunku do ziemi wynosi co najmniej 1000 Ω. oraz wynosi mniej niż 1000 Ω. 2) Pojęcie „dostatecznie szybkie wyłączenie” nie zostało wyjaśnione w przepisach. 3) Jeżeli w układzie TT wyłączenie jest uzyskiwane dzięki zabezpieczeniu nadprądowemu, a ochronne połączenie wyrównawcze jest przyłączone do części przewodzących obcych znajdujących się w instalacji, to mogą być stosowane maksymalne czasy wyłączenia przewidywane dla układu TN. | |||||||||
|
|
| REKLAMA |
|
|
| REKLAMA |
|
|
wstecz
